Teknoloji; mal veya hizmetlerin üretiminde veya buna yönelik amaçların gerçekleştirilmesinde kullanılan beceriler, yöntemler, işlemler, tekniklerin derlenmesi veya bilimsel araştırmalardır. Teknikler, süreçler, bilgiler olabileceği gibi makineler, bilgisayarlar, çeşitli cihazlar olabilir ya da fabrikalarda yerleşik olarak bulunabilir (Wikipedia).
Finansal teknolojiler (FinTech); parayla ilgili bütün hizmetleri kapsayan teknolojik imkanların, ürünlerin ve hizmetlerin genel adıdır. Mobil bankacılık uygulamalarınız, bankamatik (ATM) hizmetleri, online ödeme sistemleri ve benzeri sistemler finansal teknoloji çatısı altındadır.
FinTech kelimesi ayrıca, oldukça kapsamlı olan bankacılığın iş alanlarından birinde uzmanlaşmış, finansal teknoloji kullanarak müşterilere direkt hizmet veren şirketler için de kullanılır. Yatırım alan ve “FinTech’ler bir fırsat mı, tehdit mi?” sorusuna muhatap olan FinTech kavramı budur. Ödeme şirketleri, elektronik para şirketleri, dijital şubesiz bankalar, kitle fonlama şirketleri, blok zinciri (blockchain) altyapısı ile çalışan kripto para şirketleri bu FinTech’lere örnek verilebilir.
Teknoloji yönetimi, “bir örgütün stratejik ve faaliyet düzeyindeki hedeflerini şekillendirme ve bunlara ulaşabilme amacıyla teknolojik yeteneklerinin planlanması, geliştirilmesi ve uygulanması için mühendislik, bilim ve yönetim disiplinlerinin entegre şekilde kullanılması” olarak tanımlanmaktadır. Çok sayıda disiplin bilgisi gerektirir.
Finansal teknoloji şirketleri hem teknolojileri kullanmakta hem de teknoloji üretmektedir. Bu nedenle teknoloji konusu iki ana başlıkta değerlendirilmeli ve yönetilmelidir.
- Toplam Maliyet Liderliği: Üretimi kolaylaştırarak ve lojistik gereksinimini basitleştirerek ürün maliyetini düşürmeye yönelik ürün geliştirme ve ürün yönetimi teknoloji politikası.
- Farklılaşma: Ürün kalitesi, özellik ve kullanılabilirlik artışı ile farklılaşmaya yönelik ürün geliştirme ve ürün yönetimi teknoloji politikası.
- Odaklanma: Sadece hedef pazarın gereksinimleri için ürün geliştirme yapma amacı ile ya da bunun yanında daha geniş bir kitleyi hedef alan rakiplerden daha küçük bir kesimin ihtiyaçlarını daha iyi karşılayabilmek için ürün geliştirme ve ürün yönetimi teknoloji politikası.
Şirketin rekabet stratejisi olarak bu politikalardan hangisi seçilirse seçilsin, seçilen stratejiye uygun teknoloji yönetimi önem arz etmektedir. Kullanılan teknolojiler ve süreçler rekabet avantajı ve sürdürülebilirlik için çok kritik olacaktır. Teknoloji yönetiminin temelini teşkil etmektedir. Sözün özü; teknoloji yönetimi, şirketin stratejisi ile çok iyi hizalanmalı, stratejileri temel alarak yapılmalıdır.
Finansal Teknoloji Yönetimi Ana Başlıkları
Finansal teknoloji üretmek için yönetilmesi gereken ana başlıkları aşağıda bulabilirsiniz:
- Teknoloji Stratejisi
- Teknik Bilgi Birikimi Yönetimi (Know-how, Knowledge Wiki’si)
- Teknoloji Tedarik ve Etkin Kullanım Yönetimi
- Teknoloji İzleme, Tanımlama ve Farkındalık ( Teknoloji Radar )
- Teknoloji Seçme ve Karar Verme (Karar Tabloları)
- Teknoloji Edinme ve Teknoloji Transferi
- Teknolojiyi Kullanma, İstifade Etme (Verimlilik)
- Teknolojiyi Koruma, Güncel Tutma (Tedarikçi Yönetimi, Teknoloji Radar)
- Teknik Disiplin Yönetimi (Chapters)
- Sistem Yönetimi Araçları ve Teknikleri (Veri Merkezi, Bulut Ortam, Sunucu Ailesi, Ağ Yönetimi, Veri Tabanı Yönetimi)
- Siber Güvenlik Araçları ve Teknikleri (Network, Application)
- Yazılım Mühendisliği Araçları ve Teknikleri (Software Engineering)
- Veri Yönetişimi Araçları ve Teknikleri (Data Governance)
- Uygulama Yaygınlaştırma ve Uygulama Yönetimi Araçları ve Teknikleri (DevSecOps)
- Kullanıcı Deneyimi Araçları ve Teknikleri (User Experience [UX])
- Yazılım Kalite Yönetimi (Test) Araçları ve Teknikleri
- Yapay Zeka Geliştirme Araçları ve Teknikleri (Artificial Intelligence)
- Dijital Yeteneklerin Yönetimi
- Dijital Yetenek (Mühendis) İstihdamı
- Dijital Yetenek (Mühendis) Yetiştirme ve Geliştirme
- Dijital Yetenek (Mühendis) Performansı Açığa Çıkarma
- Yönetim Teknolojileri (Süreçler, Çerçeveler ve Metodolojiler)
- Çevik (Agile) Metodolojiler (SAFe, Scrum, Kanban, Çevik Kültür)
- Ağ Yönetimi (İnternet, Yerel Ağ, Bulut Ortam Ağı, CCNA)
- Son Kullanıcı Cihaz Yönetimi (Tahsis, Değişim, Amortisman, Güvenlik)
- Kullanıcı Erişim Yetkileri Yönetimi ve Takibi
- Veri Merkezi Yönetimi (Fiziksel Ortam, Güvenlik, Bakım, Destek)
- Envanter (Asset) Yönetimi (Donanım, Yazılım Lisans, Bulut Bilişim Üzerindeki Hizmetler)
- Uygulama Geliştirme Yaşam Döngüsü (SDLC)
- Uygulama Yaygınlaştırma ve Uygulama Yönetimi (DevSecOps)
- Güvenlik Yönetimi (OWASP, CCSP, CISA, CEH, NCSF)
- Mevzuat Uyumu ve Risk Yönetimi (BDDK, Bafin, KVKK, GDPR, PSD2, ISO gibi Standartlar, Yönetmelikler ve Kanunlar)
- Uygulama Mimarisi Yönetimi (Büyük Resim)
- Veri Yönetişimi Süreci (DAMA Framework, Veri Sözlüğü gibi)
- Yedekleme Yönetimi
- Proje Yönetimi (PMI)
- Veri Bilimi ve Yapay Zeka Geliştirme Döngüsü (AIOps)
- Tedarik ve Tedarikçi Yönetimi
- Değişiklik Yönetimi
- Problem Yönetimi
- Kriz Yönetimi
- Kurumsal Mimari (TOGAF, Zachman)
- AR-GE Yönetimi
- AR-GE Projeleri Yönetimi
- Fikri Mülkiyet Yönetimi (Patent, Faydalı Model)
Finans ve teknoloji alanında 30 yıllık bilgi birikimini bünyesinde bulunduran Architecht ’teki çalışmalarımız dolayısı ile tecrübe ettiğimiz bu ana başlıklar derlenmiş hazır bir rehber niteliğindedir. Buradaki kalemleri titizlikle ele alan bir teknoloji şirketinin sürdürülebilir ve rekabet avantajı yüksek bir finansal teknoloji yönetimine sahip olabileceği açıktır. İstifade etmeniz dileği ile.
Kaynaklar
Porter, M. E. (2010). Rekabet Stratejisi Sektör ve Rakip Analizi Teknikleri (Çev.: G. Ulubilgen). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
İstanbul Sanayi Odası (2012), Teknoloji Yönetimi Kılavuzu, ISBN: 978–605–137–176–4, ISO Yayın No: (2012,19).
Demirel, A. S., Teknoloji Yönetimi